İki yakın dost ülkenin kesintiye uğrayan ilişkileri güçlü bir şekilde geri dönüş yoluna girdi. Mısır-Türkiye ilişkilerini diğer Arap ülkelerinden ayıran çok farklı detayları var. Doğu Akdeniz’deki mevcut durum bunlardan birisidir. Yakınlaşmanın iki ülke arasındaki ticaret hacminin 15 milyar dolara yükselmesine yönelik adımlardan çok daha önemli stratejik gelişmelere de kapı aralayacağını söylemek mümkün. Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin etkinliği Mısır ile olan stratejik ortaklıkla artacağı gibi Afrika’da benzer bir durum ortaya çıkacaktır.
Dolayısıyla iki ülke ilişkilerini normalleşmeye başladığını ifadesi yerine daha başka ibareler bulmak gerekiyor. Bu yakınlaşmanın ötesinde, daha derin bir iş birliği de söz konusu olabilir. İki ülke ilişkilerinin eskisinden çok daha fazla güçlü bir şekilde geri döneceğine dair önemli işaretlere baktığımızda Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarının değerlendirilmesi, yeni pazarlara ulaştırılmasında iki ülke birbirine ihtiyaç duyuyor. Savunma sanayinde birbirlerine tamamlayacak hususlar çok fazla. Ekonominin diğer alanlarında da savunma sanayini takip edecek çok sektör var.
Mısır Devlet Başkanı Sisi’nin Ankara’da sıcak bir şekilde karşılanmasının bölgemizde diğer ülkeler üzerinde de etkisi olacaktır. İki konu çok önemli; Savunma ve enerji. Bölgenin iki büyük Müslüman ülkesinin yakınlaşması aynı zamanda yeni iş birliklerine ve bölgede konjonktürel değişimlere de sebep olacağını tahmin etmek zor değil. İki ülkede yaklaşık 10 yıldır kesintiye uğrayan ilişkilerin en fazla kendilerine zarar verdiğinin bilincine vararak yeni bir dönem başlatmış durumdalar. Bu detay da önemlidir; çünkü bu deneyim iki ülke ilişkilerinin bundan sonra kolay kolay bozulmayacağını gösteriyor.
Akdeniz’de iki ülke yeni sayfa açacaktır. Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) tartışmaları, Türkiye’nin Libya ile yaptığı anlaşma sonrası Akdeniz’de ülkemiz lehine değişen tablonun benzer etkiyi Mısır’a da yapacağı yönünde daha çok değerlendirmeler yapılmıştı. Akdeniz’de enerji kaynakları merkezli tartışmalarla birlikte “Mavi Vatan” sınırları konusunda iki ülke ilişkilerine bu aşamadan sonra daha da ilerletecektir. Libya’daki tartışmalı durumda Mısır-Türkiye ilişkileriyle yeni bir safhaya geçebilir.
Türkiye’nin Mısır ile ilişkilerinin askıda olduğu dönemde savunma sanayi alanında kaydettiği gelişmeler de iki dost ülkenin hem yakınlaşmasında hem de güçlü bir bağ oluşmasında etkili olacak gibi görünüyor. Çünkü Mısır, Türkiye’den daha hesaplı olarak temin edebileceği savunma sanayi ürünlerini Fransa başta olmak üzere çeşitli ülkelerden satın alarak temin ediyor. Türkiye ise savunma sanayinde geliştirdiği ürünleriyle dost ülkelere çok farklı tekliflerle gidiyor. Proje ortaklığı, ortak üretim, eğitim, bilgi paylaşımı gibi birçok konuda daha yakın iş birliğini teklif ediyor. Batılı ülkeler gibi üst perdeden davranıp sadece ürün satmaktan ziyade eşit düzeyde ilişkilerle başarılarını paylaşmayı öneriyor.
Mesela 3-5 Eylül tarihlerinde Mısır’ın İskenderiye şehrindeki El Alamein Havaalanında ilk defa gerçekleşen Mısır Uluslararası Havacılık Fuarı’na Türkiye’den savunma sanayi şirketlerimiz adeta çıkarma yaptı. TUSAŞ beşinci nesil savaş uçaklarının eğitiminde kullanılacak ve yakın hava destek uçağı olarak tasarlanmış HÜRJET’i yurtdışında ilk defa bir fuarda Mısır’da uçurdu.
TUSAŞ’ın HÜRJET’ine rakip pozisyonda olan bazı ülkelerde bu fuarda uçaklarını sergiliyorlar, uçuruyorlar. Çek devletinin uçak üreticisi Aero Vodochody da Aero L-39NG Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı ile İskenderiye’de HÜRJET ile aynı yerde bulunuyor. Yine aynı kategoride G. Kore’nin ürettiği FA-50 model uçakta İskenderiye’de. Mısır ile G. Kore’nin bu uçağı ortak üretmek için anlaşmaları bulunuyor. TUSAŞ’ın HÜRJET’inin Mısır Devlet Başkanı Sisi’nin Türkiye’de olduğu günlerde İskenderiye’de sergilemesi, gösteri uçuşu yapması iki ülke arasında yeni güzel gelişmelerin başlamasına vesile olabilir.
Zira HÜRJET, aynı zaman Türkiye’nin beşinci nesil Milli Muharip Uçağı KAAN’ın ilk nüvesi. Gelecek yılda Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine gireceği düşünüldüğünde Mısır-Türkiye arasındaki savunma ilişkilerinin de başlangıç noktası neden olmasın? Çünkü Mısır’ın da böyle bir arayışı var. Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı filosunda bulunan T-38 uçakları ile akrobasi gösterilerinde kullanılan F-5 uçaklarının yerini alacak bir HÜRJET’in kısa zamanda önemli ihracat başarısına da imza atacak gibi görünüyor.
Bakalım Mısır Devlet Başkanı Sisi’nin ziyareti sonrası neleri konuşacağız?
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
