Havacılık sektörü yeni normallerle faaliyetlerine başladığında hangi uygulamanın kalıcı olacağı ve salgın sürecinin ne tür yenilikleri hayatımıza sokacağı tam olarak kestirilemiyordu. Ancak Kovid-19 salgını havalimanı ve havayolları stratejilerinde yolcuların isteklerini ve hijyenini ilk sıraya yerleştirdi. İşte bu yenilikler salgın sonrasında havacılık sektöründe kalıcı olacak.
Salgın sürecinden sonra ilk uzun uçuşumu Türk Hava Yolları’nın (THY) ABD’deki 10’ncu noktası Newark Havalimanı’na hat açılışı sebebiyle yaptım. New Jersey eyaletinin en büyük şehri, New York’a en yakın kentlerden birisi olan Newark’a seferler THY’nin uçuş ağına ciddi katkı sunacak.
ABD’ye yaptığım bu seyahatimde hem gözlemlerimi hem de Kovid-19 sonrası yolculara sunulması kalıcı olacak hizmetleri araştırdım. THY Basın Müşaviri Yahya Üstün’ün organizasyonuyla yaptığımız ilk hat açılışı uçuşunda bize THY İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Abdülkadir Çay eşlik etti. THY New York Müdürü Cenk Öcal yeni hat açılış sebebiyle Newark Havalimanı’nda uçağın kapısı açıldığında karşımızdaki ilk kişiydi. New York Başkonsolosu Reyhan Özgür de terminalde yapılan törende devletimizi temsilen bizimle birlikteydi.
ABD’de Kovid-19 salgınının inişe geçerek yavaş yavaş normalleşmenin başlaması, THY’nin bu yeni hattının açılışına da yansımış, salgından çıkış için bir ümit tablosu çiziyordu. THY’nin yeni hattındaki ilk seferinde uçağın içinde bir tur attığımda ortalama olarak yolcunun yüzde 70-80’e yakını yabancı, transit yolcuydu. İlk hat açılışına salgın sürecindeki PCR testi ve çeşitli endişelere rağmen uçağın doluluk oranı da yüzde 50 seviyesindeydi. Yolcular, yeni dönemin alameti farikası maske, hijyen ve sosyal mesafe ile seyahate adapte oldu, ama alışmak o kadar da kolay değil.
THY kabin memurlarıyla sohbet ederken bu dönemde maske yüzünden yolcularla iletişim kurmakta zorlandıklarını söylediler. Maskesini kurallara uygun takmayı ihmal edenleri, ikramlar esnasında yan yana oturanların aynı anda maskelerini çıkarmaları sebebiyle uyardıklarını, lavabo ihtiyaçlarını hijyen kurallarına göre organize ettiklerini işaret ettiler. THY’nin hijyen ekipleri uçak tuvaletlerini her 5 yolcudan sonra veya saat başı dezenfekte ediyor. İhtiyaç halinde hijyen kitleri veriyor. Gözlemlerime göre salgın sonrasında kalıcı olacağını düşündüğüm hususları araştırdım.
Havacılık daha temiz olacak
Salgın sebebiyle alınan önlemler doğal olarak temiz olmayı zorunlu hale getirdi, bundan sonra da önemli ölçüde böyle devam edebilir. Ama daha önemlisi kurallar sebebiyle, daha az tüketip, çevreyi daha az kirleteceğiz. Salgın öncesinde de bizim havalimanı ve havayollarımızın özellikle “Doğu”dakiler kadar temiz olmadığını, ama Batılı şirketlerden de iyi olduğuna işaret ediyordum. Salgınla gelen kurallarla temizliğin önemini anlamış olduk. Airport programımda da bu hususa çok dikkat çektiğim üzere temizlik konusunda Japonlar en iyisi. Ancak artık yolcular temiz havalimanı ve temiz havayoluyla seyahat etmeye daha fazla önem verecektir. Uçuş güvenliğine, uçuş hijyeni de eklendi. Salgın bitse de bu durum kalıcı olacak.
Güvenilir hizmet, güvenilir bilgi
Yolcular salgın sonrası dönemde havayolu ve havalimanlarından daha güvenilir bilgiler isteyecek, bekleyecek. Havalimanı hizmetlerinde, rötarlarda veya çeşitli aksaklıklarda, iletişim kurmanın önemi ile uçuş öncesi verilen çeşitli bilgilerin doğruluğu çok daha değerli hale geldi. Şirketler pazarlamanın bir parçası olarak hassas olacaklar. Bilgileri uzun yazılarla değil, daha hızlı erişilebilir içerikle ve yaratıcı fikirlerle, anlaşılır dille yolcuya sunacaklar. Dijitalleşme süreci de bu konuda en önemli destek olacak ve denetimleri kolaylaştıracak. Memnuniyetsizlikler, sorunlar şirket seçiminde etkili olacak.
Katı kurallar esneyecek
Kovid-19 süreci şirketlerin yolculara daha esnek davranmasını, belli kuralları dayatmamasını öğretti. Dijitalleşme, temassız uygulamalar da esnek uygulamaların daha hızlı hayata geçmesini ve bu süreçlerin kolaylaştırılmasını sağladı. Bu esneklikler devam edecek. Çünkü internet ve mobil cihazlarla yolcu-şirket iletişiminin her dakika gerçekleşiyor olması esnek uygulamaları kolaylaştıracak. Havayollarının daha esnek haklar tanımada rekabet edeceği de söylenebilir. Özellikle bilet değişikliği, rezervasyon iptali, eski müeyyideler ve uzun zaman dilimlerinde olmayacak. Salgın sürecinde birçok havayolu bu adımları attı. Devamı gelecek. Seyahatin her alanına da yansıyacak.
Verimlilikle her şey dijitalleşecek
Türkiye’deki dijitalleşme adımlarının bu satırları yazdığım ABD’den çok daha iyi olduğunu söyleyebilirim. Mesela konakladığım New York’un iyi otellerinden birinde bile dijitalleşmeyi başaramamışlar. Bizim hastanelerde vale-otopark hizmetinin yüzde 10’u kadar dijitalleşme başarısı yok. Ancak tüm dünyada salgınla beraber dijitalleşme yaygınlaşacak. Havacılık sektörü de öncü olmaya devam edecek. Havayolu ve havalimanları rekabetlerinde dijitalleşme, hem verimlilik hem de rekabet için olmazsa olmaz olacak.
YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
