Bütçe açığı Almanya’da da önemli mesele. Alınan önlemlerden birisi ise yurtdışına uçan yolcuların uçak biletleri üzerinden alınan vergi oranlarını artırılması. Bu konu iki açıdan bizi de ilgilendiriyor. Birincisi; Türkiye’ye en fazla turisti Almanya gönderiyor. İkincisi; Yaklaşık 3,5 milyon Türk Almanya’da yaşıyor. Kısacası Almanya’dan Türkiye’ye uçacak her yer yolcu bu zamlı tarifeden etkilenecek. Daha önemlisi turizm organizasyonu yapan şirketler de aylar önce tur paketlerini uçak biletlerine getirilen zamsız fiyatlardan sattıkları için maddi olarak sorun yaşayacaklar. Türkler de memleketlerine yolculuklarını daha pahalı yapacaklar. Farkta hem zamma ve hem de yapılma şekline tepkiler var.
Almanya’nın 1 Mayıs’ta tüm yurtdışı uçuşlara uygulamaya başlayacağı zamlı uçak bileti vergi tarifesine tepkilerin bir kısmı normal tarifeden değerlendirilebilir. Ama turizm sektörünün tepkisi çok yerinde. Zamla ilgili yasal düzenlemeyi 27 Mart 2024’te yapıp, uygulamaya 1 Mayıs’ta geçilmesine Türkiye’de alışığız. Bazen bir gün önce zam yapıp ertesi gün uygulanmaya de geçildiği için Türkiye’ye bir aylık zaman lüks bile sayılabilir. Mesela Ramazan ve Kurban bayram tatillerinin 9-10 günlük uzun tatillere dönüştürülmesine bir hafta kala karar verilmesine de alışkınız. Ani verilen kararların her taraf için bir maliyeti olduğunu bizim gibi coğrafyalarda kamu maalesef dikkate almıyor. İşin ilginç yanı Almanya’da uçak biletlerindeki vergilere ani sayılabilecek bir karar sonrası getirdiği zamla Türkiye’ye benzedi. Artık bu tarz konularda Almanya’yı de örnek gösteremeyeceğiz. Bir de iç haç uçuşlarına serbest piyasaya ekonomisi mantığını, rekabeti alt üst edecek “Tavan Fiyat” uygulaması getirirlerse tamamdır.
Almanya’nın uyguladığı zamlı tarife bilet vergisinde bir adalet anlayışı olduğuna dikkat çekeyim. Çünkü birçok ülkede ve biz de yurtdışına çıkan herkesten aynı oranda yolcu bileti başına vergi alınırken Almanya ise uçuş mesafelerine göre 3 kategoride uygulama yapıyor. Almanya’nın yurtdışına çıkanlardan aldığı bu vergi Türkiye’de özel şirketler tarafından işletilen havalimanlarında iç hat yolcularından da alınıyor. Uçak biletlerinden uçulan yere göre 12,48 euro ile 56,91 euro arasında bilet başına vergi alınıyordu. Zamlı tarifeyle Almanya’dan Türkiye’ye uçacak olanlar bileti başına vergi olarak 15,53 euro kesilecek. Daha önce 12,48 euro kesiliyordu. Türkiye’den Almanya’ya uçanlar ise uçtuğu havalimanına göre farklı vergiler ödüyor. İstanbul Havalimanı’nda Almanya veya herhangi bir yurtdışı uçuşu için bilet başına 20 euro ödeniyor.
Almanya’da bilet vergisi, adil bir yaklaşımla yurtdışına uçulan mesafeye göre üç farklı kategoride uygulanıyor. Türkiye, AB ülkeleri, Rusya ve Cezayir ile birlikte en düşük vergili sınıfta yer alıyor. Bilet vergi bedeli. 15,53 euro. İkinci kategoride yer alan 6 bin km’ye kadar mesafesi olan Afrika ve Asya ülkelerinin bilet vergisi 39,34 euro. Üçüncü kategoride yer alan Çin ve ABD gibi daha uzak mesafedeki ülkelere yapılan uçuşların bilet vergisi ise 70,83 euro olacak.
Havalimanlarının özel şirketler tarafından işletilmeye başlanmasından sonra yolcu biletlerinden alınan vergi ücretleri çeşitli ülkelere yayılmaya başladı. Almanya gibi bazı ülkeler bu vergileri bütçe açığında kullanırken, Türkiye’de ise havalimanlarının finansmanında kullanılıyor. Özel şirketlere gelir olarak bu vergiler tahsis ediliyor. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA, her sene yaptığı genel kurullarında bu uygulamaların küresel seyahatlere, havayollarına ve toplamda dünyanın gelişmesine çok zarar verdiğine dikkat çekiyor. Çünkü bu vergiler de bir sınır söz konusu değil. Birçok havalimanı, yolcuya bileti satan, uçuran, tüm sorumlulukların üstlenen havayollarından daha fazla geliri çaba sarf etmeden kazandığı için tartışmalara sebep oluyor.
Hali hazırda Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin sadece 9’unda yolcu biletlerine vergi uygulanıyor. 2011 yılında Angela Merkel’in döneminde yürürlüğe sokulan uçak bileti vergisine Almanya ise en yüksek tarifeyi uygulayan ülkelerden birisi. Daha kötüsü ise Almanya’nın bu konuda örnek alınan bir ülke olarak dikkat çekiyor olması.
Yukarıda turizmcilerin tur paketlerini aylar önce sattıkları için gelen zamlı vergilerin tartışmalara sebep olduğun vurgulamıştım. Lufthansa ise erken alınan biletlerden vergi zammını şirketin karşılayacağını duyurmuş. Tüm havayolları özellikle low cost/düşük maliyetli havayolları için durum farklı. Yani zamla gelen fark yolcudan talep edenler de var. Böylece tartışmalar ayyuka çıkabilir. Ama Türkiye’ye benzemenin de bir bedeli olmalı, değil mi? Almanya şimdiye kadar bizi kıskanıyordu, artık bize benzemeye karar vermiş. Önemli bir gelişme…
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
