NASA destekli araştırma, uzayda görev yapan astronotların kan hücrelerinde hızlandırılmış yaşlanma belirtileri tespit etti. Uzun süreli uzay yolculuklarının, bağışıklık sisteminden DNA sağlığına kadar ciddi riskler barındırdığı ortaya kondu.
Uzaydaki dört görev sırasında insan kök hücrelerindeki değişiklikleri izleyen yeni bir araştırmaya göre, uzaya gitmek biyolojik yaşlanmayı hızlandırabilir.
Amerikan uzay ajansı NASA tarafından desteklenen çalışma, uzaya gönderilen kan hücrelerinin sağlıklı yeni hücreler yapma yeteneklerinin bir kısmını kaybettiğini ve genetik hasar göstermeye başladığını, her ikisinin de hızlandırılmış yaşlanma belirtileri olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın yazarlarından ve ABD’deki California San Diego Üniversitesi Sanford Kök Hücre Enstitüsü Direktörü Dr. Catriona Jamieson, “Uzay, insan vücudu için nihai stres testidir,” dedi.
Yeni hücre yapma yeteneği kayboluyor
Jamieson’un ekibi, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) dört SpaceX görevi için gönderilen kültürlenmiş insan hücrelerindeki gerçek zamanlı değişiklikleri izlemek için yapay zekâ (AI) destekli görüntüleme araçları kullandı.
Kan hücresi üretiminden sorumlu olan ve bağışıklık sistemi işlevi de dahil olmak üzere insan sağlığı için kritik öneme sahip olan hematopoetik kök ve progenitör hücreleri (HSPC’ler) kullandılar.
Çalışmaya göre, bu hücreler 32 ila 45 gün boyunca uzayda kaldıklarında, sağlıklı yeni hücreler yapma yeteneklerini kaybetmeye başladılar. DNA hasarı ve daha kısa telomerler gibi moleküler erozyon belirtileri de daha belirgin hale geliyor.
“Moleküler yaşlanmayı hızlandırabileceğini göstermektedir”
Jamieson yaptığı açıklamada, “Bu bulgular kritik derecede önemlidir çünkü mikro yerçekimi ve kozmik galaktik radyasyon gibi uzay stres faktörlerinin kan kök hücrelerinin moleküler yaşlanmasını hızlandırabileceğini göstermektedir,” dedi.
Cell Stem Cell dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, bu hücreler Dünya’ya döndüklerinde ve daha sağlıklı bir ortama yerleştirildiklerinde, hasarın bir kısmı tersine dönmeye başladı.
Araştırmacılar, bulguların uzun uzay görevleri sırasında astronotların sağlığını korumak için yeni önlemlere duyulan ihtiyacın altını çizdiğini söyledi.
Araştırmacılar şimdi, insan sağlığını korumaya yardımcı olabilecek tıbbi veya genetik panzehirleri belirlemek amacıyla, uzay görevleri sırasında gerçek astronotlarda aynı moleküler değişikliklerin bulunup bulunmadığını incelemeyi planlıyorlar.
Jamieson, “Bu değişiklikleri anlamak sadece uzun süreli görevler sırasında astronotları nasıl koruyacağımız konusunda bilgi vermekle kalmıyor, aynı zamanda Dünya’da insan yaşlanmasını ve kanser gibi hastalıkları modellememize de yardımcı oluyor,” dedi. (Euronews)
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
