Tayvanlı operatör Apex Aviation, gövdesine ABD yapımı sentetik açıklıklı radar takılan hafif uçağıyla Çin savaş gemilerini izlemeyi hedeflerken, hükümet “tüm toplumun dayanıklılığı” girişimi kapsamında şirketleri ulusal güvenliğe daha aktif katkı sunmaya davet ediyor.
Tayvan’ın doğu kıyısındaki mavi suların üzerinde uçan, gövdesinin altına güçlü bir ABD yapımı radar takılmış hafif bir uçak, Çin savaş gemilerini takip ederek Taipei yönetiminin güvenlik güçlerine sunmak istediği verileri topluyor.
Pilot eğitimi ve charter (kiralama) uçuşlarıyla tanınan küçük Tayvanlı operatör Apex Aviation, “tüm toplumun dayanıklılığı” girişimi kapsamında yeni teknolojiler geliştirmek üzere sivil şirketlerle işbirliği yapmaya başlayan hükümete gözetleme uçuşları sunuyor.
Hükümet, işletmeleri, araştırma gruplarını ve diğer kuruluşları; iletişim ve lojistik desteği sağlamak, siber savunmayı güçlendirmek ve potansiyel olarak gözetleme ile istihbarat toplama faaliyetlerine katkıda bulunmak dahil olmak üzere daha aktif roller üstlenmeye davet etti.
ABD gibi ülkelerde yaygın olan bu ortak askeri-sivil yaklaşım, silahlı kuvvetlerin adanın çevresindeki hava ve deniz alanlarında Çin’in günlük ihlallerine yanıt vermekte giderek zorlandığı Tayvan için görece yeni bir adım niteliği taşıyor.
Taipei yönetimi, 2030 yılına kadar savunma harcamalarını GSYİH’nin yüzde 5’ine çıkarmayı hedeflediğini ve önemli yeni ABD silah alımları da dahil olmak üzere 40 milyar dolarlık ek bütçe sağlayacağını açıklamıştı.
“Şimdi harekete geçmezsek bu fırsatı kaçırırız”
Apex, bu güçlenme sürecinde rol üstlenmek istiyor. Ancak şimdiye kadar savunma sözleşmeleri alan şirketlerin aksine, havacılık şirketi gözetleme operasyonunu kendi bünyesinde yürütmeyi planlıyor; buna karşın ekipmanı yetkililere devretmeye de açık olduğunu belirtiyor.
Apex Başkanı Wilson Kao, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Çin’in bu tatbikatları giderek daha sık ve daha yakın bir şekilde gerçekleşiyor. Bu da aciliyet hissi yaratıyor. Şimdi harekete geçmezsek, daha sonra bu fırsatı kaçırabiliriz” dedi.
Tayvan Savunma Bakanlığı ise şimdiye kadar dış ortaklar konusunda temkinli davrandı ve kaynağa, Çin’in faaliyetlerini etkili bir şekilde izleyebildiğini, şu anda işbirliği planı bulunmadığını bildirdi. Ancak yeni fikirlere açık olduğunun da altını çizdi.
Bakanlık yaptığı açıklamada, “Bakanlık, ulusal savunmayı güçlendirmek için ‘kamu-özel sektör işbirliği’ konusundaki tartışmaları memnuniyetle karşılar” ifadelerini kullandı.
Tayvan sahil güvenlik teşkilatı, kendi keşif kapasitesini artırmak için çalıştığını, önceliğin insansız hava araçlarında olduğunu, ardından bu çabayı kademeli olarak insanlı hava araçlarını da kapsayacak şekilde genişleteceğini belirtti.
Apex, modeli Tayvan’ın ötesine pazarlamak istiyor
Apex, 11 koltuklu İtalyan yapımı Tecnam P2012 Traveller pervaneli uçağı, gövdesinin altına ABD yapımı sentetik açıklıklı radar takarak keşif uçağına dönüştürmek için 400 milyon Tayvan doları (13,07 milyon ABD doları) harcadı. Şirket, 0,09 metrekare kadar küçük nesneleri tespit edebilen bu radardan elde edilen verileri, ada çevresindeki Çin gemilerini takip eden Tayvan ordusu ve sahil güvenlik güçlerine aktarmayı hedefliyor.
Apex’e göre iş fırsatı Tayvan’ın ötesine uzanıyor. Şirket, nispeten düşük maliyetli devriye hizmetini, Çin’in faaliyetlerini izleyen bölgedeki dost hükümetlere de pazarlayabileceğini, hem uçak hem de insansız hava araçlarıyla hızla bir keşif filosu kurabileceğini ifade ediyor.
Uzmanlar, yetkililerin sivil uçakların keşif faaliyetlerinde bulunmasına izin vermek için yasal bir temel oluşturması gerektiğini, ayrıca bu uçakların Çin güçlerine karşı savunmasız hale gelip gelmeyeceği konusunda endişelerini dile getiriyor.
Tayvan’ın en üst düzey askeri düşünce kuruluşu olan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nün araştırma görevlisi Su Tzu-yun, “Devriye uçağı, yaptırımın uygulanmasını gerektirir. Yaptırımın özel sektöre devredilip devredilemeyeceği yasal bir tartışma konusudur” dedi. Buna karşın, hafif bir uçağı keşif görevinde kullanmanın maliyetinin, askeri bir uçağa kıyasla onda bir düzeyine kadar düşebileceği ifade ediliyor.
“Herhangi bir taciz nedeniyle geri adım atmayacağım”
Apex şu anda yalnızca Tayvan hava sahasında faaliyet gösteriyor. Ancak Çin kıyılarına yakın Kinmen’e gerçekleştirilen tıbbi charter uçuşlarından biri, Haziran ayında üç gün üst üste Çin askeri uçakları tarafından defalarca takip edildi. Tayvan hükümeti tarafından kınanan bu olay, Çin’in artan “gri bölge” taciz taktikleri karşısında sivil uçakların güvenliği konusunda endişeleri artırdı.
Kao, Apex yönetim kurulunun projeyi üstlenmeden önce olası riskleri değerlendirdiğini belirterek, “Sadece doğru olanı yapıyorum. Sadece istikrarlı bir şekilde ilerliyorum. Ve herhangi bir taciz nedeniyle geri adım atmayacağım” dedi.
Apex, savunma alanında sınırlı ya da hiç deneyimi olmayan şirketlerin askeri kullanım için ürünler geliştirmeleri yönünde hükümetin artan baskısından da destek görüyor.
Bu girişimin en dikkat çeken unsurlarından biri, uzaktan kumandalı model araba, uçak ve tekne üreticisi Thunder Tiger tarafından geliştirilen yeni nesil deniz insansız hava araçları. Şirketin SeaShark 800 insansız hava aracı, 1.200 kilogram patlayıcı taşıyabiliyor ve 500 kilometreye (310 mil) kadar menzil sunuyor.
Tayvanlı üst düzey bir güvenlik yetkilisi, askeri-sivil ortak girişimlerin hükümetin ciddiyetle ele alması gereken bir fikir olduğunu vurgulayarak, “Askerler üzerindeki operasyonel baskı son derece yüksek. Komünist ordu yeni baskı biçimleri yaratıyor, bu yüzden onlara karşı koymak için yeni yaklaşımlar geliştirmeliyiz” dedi.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
