Türkiye’de henüz 5G ihalesi bile yapılmadı, dünya genelinde ise 5G’ye geçiş çalışmaları devam ediyor. En yeni mobil iletişim nesli olan 5G’ye geçen ülkelerde bile henüz yaygın kullanım söz konusu değil. Ancak 5G dâhil bundan sonraki tüm mobil iletişim yenilikleri endüstriyel gelişimin ve ülkelerin ticari anlamda ilerlemelerinin en büyük parametresi olacak. Bu sebeple bir yandan da 6G için patentler alınıyor. Hazırlıklar yapılıyor ve standartlarının belirlenmesinde etkin rol almak isteyen ülke ve şirketler Ar-Ge çalışmalarına yoğun bir şekilde devam ediyor. Ancak Çin, 5G, 6G, 7G, 8G ve 9G’yi atlayıp, dünyanın ilk 10G geniş bandını kullanıma sunduğunu açıkladı.
Çin’in hizmet sunduğu en son teknolojiyi artık yeni nesil olarak tanımlamamak lazım. 5 basamak atlatılmış olan mobil iletişimin ne olduğunu merak edenler için en anlaşılır bilgi veya ölçek şöyle; Evinizde veya ofisinizde 10G tabanlı mobil hizmet almanız durumunda 20 Gigabit’lik (GB) bir dosya 20 saniyeden kısa bir sürede indirebiliyor. Doğal olarak böyle bir interneti hızı mobil iletişimde bir sıçrama anlamına geliyor. Anlık gecikme süresi bile ölçülebilir olmaktan çıkıyor.
Çin’den gelen böyle bir haber duyunca insan şaşkınlığını gizleyemiyor. Çünkü ülke olarak henüz 5G’ye geçmek için ihale hazırlığındayız. Dünyada da 5G’ye geçilmiş olsa bile kullanımı çok yaygın değil. 6G’nin nasıl olacağı tartışılıyor, sonraki nesiller hakkında ise henüz detaylı, anlaşılır yorum bile yapılmıyor. Mesela 7G ile teknolojik olarak ne gibi yenilikler yaşayacağımız bilinmiyor. Ama Çin 10G’ye geçtiğini duyurdu. Çinli Huawei’nin 10G’yi nasıl konumlandırarak geçiş yaptığı ise ‘hız’ vurgulu açıklamalardan anlaşılıyor.
Çıkış yeri simge şehir Xiong’an
Çin’de 10G kamu/özel sektör iş birliğiyle hizmet sokulmuş. Devlet telekom operatörü; China Unicom ile teknoloji devi Huawei‘nin ortak girişimiyle Pekin‘in yaklaşık 112,6 kilometre güneybatısında, Hebei eyaletine bağlı Xiong’an (Sunan ilçesinde) mobil internet ağı kullanılmaya başlanmış. Çin, 10G lansmanını, küresel dijital altyapının geliştirilmesinde önemli çalışmaların yürütüldüğü, simge haline gelen Xiong’an şehrinde gerçekleştirmiş.
Çin’in 10G’yi hizmete sunduğunu açıkladığı Xiong’an, ülkeni fütürist kenti olarak anılıyor. Zira 2017 yılında Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in vizyonu doğrultusunda ileri teknolojilerin test sahası olarak belirlenmesiyle biliniyor. Galiba bundan sonra da Çin’in dünyada ilk defa 10G geniş bant ağını hizmet soktuğu şehir olarak anılacak
Şirketlerin yaptıkları açıklamalar göre hizmet giren 10G sistemi mevcut fiber optik kablolar üzerinden veri iletimini önemli ölçüde artıran 50G Pasif Optik Ağ (PON) teknolojisine dayanıyor. Hizmete girdikten sonra yapılan testlerde saniyede 9.834 megabite (Mbps) kadar indirme, 1.008 Mbps’ye ulaşan yükleme hızı ve 3 milisaniye kadar da düşük gecikme süreleri kaydedilmiş.
Neden 10G adı verildi?
Bu test sonuçlarından Çinlilerin uygulamaya geçirdikleri yeni nesil mobil iletişimine neden “10G” adı verdiklerini de tahmin etmek zor değil. Testlerde ulaşılan rakamlar, geleneksel 1G geniş bant hizmetlerine göre on kat daha fazla bir iyileştirme sağlıyormuş.
Çin’in dünyada ilk defa hizmet soktuğu 10G’nin ülke genelinde hızla yaygınlaşacağı ifade ediliyor. Xiong’an kentindeki test aşaması tamamlandıktan sonra başta Pekin, Shenzhen, Şanghay ve Guangzhou olmak üzere diğer büyük şehirlere de bu hizmetin götürüleceği belirtiliyor. Kısa sürede tüm ülke genelinde kullanıma girdiğinde Çin ekonomisine çok büyük katkı sağlayacağına da dikkat çekebiliriz.
Ülke ekonomilerini etkileyecek!
Ticari fayda olarak da diğer devletlerle rekabette önemli avantajlar getireceği su götürmez bir gerçek. Böylece her açıdan hızın yükseltilmesi, yapay zekâ uygulamaları, ultra yüksek çözünürlüklü 8K video akışı, sanal ve artırılmış gerçeklik deneyimleri, bulut tabanlı uygulamalar ve akıllı ev işlemleri artık yüksek bant genişliğine sahip yeni mobil iletişim imkânıyla sorunsuz hale gelecek.
Çin’in başlatmış olduğu 10G hizmeti, daha önce geniş bant hizmetinde öncü yatırımlar yapan Güney Kore, Singapur, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi ülkeleri de geride bırakmış oldu. Çünkü Çin, 10G gelişmiş geniş bant sistemlerini kamu kullanımına da açık olarak yapılandırıyor. Böylece sadece kişisel tüketici uygulamalarında değil, geniş bant internet hizmetlerini yüksek hızlı veri gerektiren tüm sektörlerin hizmetlerine de katkı sunması sağlanacak.
Zaman zaman Türkiye’de de gündeme gelen sağlık sektöründe, ameliyatlarda, yeni ismiyle telemedikal hizmetlerde, yapay zekâ uygulamalarında, uzaktan eğitimlerde, hassas tarım ve endüstriyel otomasyon alanlarında gecikme neredeyse yok denecek seviyede olduğu için 10G’nin kullanımı hızla yaygınlaşacaktır.
Ancak Çin merkezli olarak gelişen 10G uygulamasının ABD ile kullanım alanları ve ülkeleri sebebiyle yeni bir tartışma, rekabet başlatacağı da unutulmamalı.
Çin 10G’ye geçerken altyapısını da değiştirmemiş. Geliştirilen yeni nesil teknoloji, mevcut hatlar üzerinden böyle bir hız sunuyormuş. Huawei yetkilileri, mevcut fiber sistemlerinin yaygın olarak değiştirilmesine gerek kalmadan 10G’ye ulaşılması için 50G PON’un benimsenmesinin kritik öneme sahip olduğunu belirtiyorlar.
Bakalım, Çin’in “geleceğin şehri” olarak kurguladığı Xiong’an gibi bir merkezde geliştirilen 10G mobil iletişimde dünyayı nasıl etkileyecek?
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
